Prace, które wykonywane są na wysokości zaliczane są do prac szczególnie niebezpiecznych. Właśnie dlatego pracodawca
Prace, które wykonywane są na wysokości zaliczane są do prac szczególnie niebezpiecznych. Właśnie dlatego pracodawca zobowiązany jest do przestrzegania specjalnych wymagań określonych przez przepisy normujące bezpieczeństwo i higienę pracy. Musi on zapewnić bezpośredni nadzór nad tymi pracami, zastosować odpowiednie środki zabezpieczające oraz odpowiednio poinstruować pracowników. Zanim przejdziemy do szczegółów, przyjrzyjmy się bliżej pojęciu "pracy na wysokości".
Definicja pracy na wysokości
Definicja pracy na wysokości zawarta jest w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.). Wg niego pracą na wysokości jest praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi.
Oczywiście jest to ogólna definicja, od której istnieją wyjątki. Do pracy na wysokości, nie zalicza się pracy na powierzchni osłoniętej ze wszystkich stron pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi do wysokości co najmniej 1,5 m albo wyposażonej w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące przed upadkiem z wysokości.
Bezpośredni nadzór pracodawcy nad pracami na wysokości
Ze względu na istotne zagrożenia dla zdrowia lub życia pracowników, wykonywanie prac szczególnie niebezpiecznych - w tym właśnie pracy na wysokości, powinno odbywać się pod bezpośrednim nadzorem osób do tego wyznaczonych przez pracodawcę. Czy może to być jeden z pracowników, którzy wykonują prace niebezpieczne? Z przepisów wynika, że nie. Chodzi tu o nadzór zewnętrzny, np. bezpośredniego przełożonego.
Zastosowanie odpowiednich środków zabezpieczających
Pracodawca jest zobowiązany do zastosowania odpowiednich środków zabezpieczających, które umożliwiają bezpieczne wykonywanie pracy na wysokości. Co to oznacza?
Przy pracach na drabinach, klamrach, rusztowaniach i innych podwyższeniach nieprzeznaczonych na pobyt ludzi na wysokości do 2 m nad poziomem podłogi lub ziemi, niewymagających od pracownika wychylania się poza obrys urządzenia, na którym stoi albo przyjmowania innej wymuszonej pozycji ciała grożącej upadkiem z wysokości, należy zapewnić, aby podwyższenia te posiadały odpowiednią wytrzymałość na przewidywane obciążenie oraz były stabilne i zabezpieczone przed nieprzewidywaną zmianą położenia.
Przy pracach wykonywanych na rusztowaniach na wysokości powyżej 2 m od poziomu podłogi lub terenu zewnętrznego oraz na podestach ruchomych wiszących należy w szczególności zapewnić bezpieczeństwo przy komunikacji pionowej i dojścia do stanowiska pracy, stabilność rusztowań i odpowiednią ich wytrzymałość na przewidywane obciążenia, a pracownicy mają obowiązek stosowania hełmów ochronnych.
Przy pracach na słupach, masztach, konstrukcjach wieżowych, kominach, konstrukcjach budowlanych bez stropów, a także przy ustawianiu lub rozbiórce rusztowań oraz przy pracach na drabinach i klamrach na wysokości powyżej 2 m nad poziomem terenu zewnętrznego lub podłogi należy m.in. zapewnić stosowanie przez pracowników, odpowiedniego do rodzaju wykonywanych prac sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości, jak szelki bezpieczeństwa z linką bezpieczeństwa przymocowaną do stałych elementów konstrukcji, szelki bezpieczeństwa z pasem biodrowym (do prac w podparciu - na słupach, masztach itp.) oraz koniecznie - stosowanie hełmów ochronnych.
Te wymagania dotyczą także prac na wysokości wykonywanych na galeriach, pomostach, podestach i innych podwyższeniach, jeżeli rodzaj pracy wymaga od pracownika wychylenia się poza balustradę lub obrys urządzenia, na którym stoi, albo przyjmowania innej wymuszonej pozycji ciała grożącej upadkiem z wysokości.
Odpowiednie poinstruowanie pracowników
Instruktaż pracowników przy pracy na wysokości powinien zawierać: imienny podział pracy, kolejność wykonywania zadań oraz wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy poszczególnych czynnościach.
Artykuł opracowany przy współpracy ze specjalistami firmy BHP – Progres.
